فلسفه تیتراژ سریال ارباب حلقه‌ها چیست؟

سریال ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت که نام گران‌ترین سریال تاریخ را با خود به یدک می‌کشد، برخلاف کیفیت ساخت بسیار بالا و جلوه‌های ویژه خیره‌کننده، تیتراژی نه چندان پرطمطراق با موسیقی گوش‌نواز ولی نه چندان حماسی از هاوارد شور افسانه‌ای را به نمایش گذاشته است.

سازنده این تیتراژ شرکتی نه چندان مشهور به نام Plains of Yonder است که پیش از این ساخت تیتراژ سریال‌هایی نظیر Westworld، True Blood، The White Lotus و Here & Now را بر عهده داشته است. آنها به تازگی در سایت خود اقدام به ارائه توضیحاتی جالب از مفاهیم آشکار و پنهان تیتراژ سریال حلقه‌های قدرت کرده‌اند که خواندن آن به تمامی بینندگان سریال توصیه می‌شود.

 

 

سریال «ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت» پیش‌درآمدی است که وقایع هزاران سال پیش از هابیت و ارباب حلقه‌ها را به نمایش می‌گذارد، در زمان آغاز استیلای سائورون، هنگامی که اژدهایان پرواز می‌کردند و نیاکان هابیت‌ها به پرسه‌زدن مشغول بودند. شورانرها جی‌دی پین و پاتریک مک‌کی در کنار تهیه‌کننده اجرایی لیندزی وبر این چالش را برای ساخت تیتراژ مطرح کردند: چیزی ساده، برجسته و فراتر از هر چیزی که می‌توان به آن فکر کرد.

قصد این شرکت نمایش دادن جهانی کهن و لایتناهی بود. آنها با الهام گرفتن از آینورِ تالکین، موجوداتی فرشته‌وار و جاودان، که چنان آواز زیبایی سروده بودند و جهان بر مبنای همان نواها خلق شده بود؛ تیتراژ اصلی سریال ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت را بر جهان اصوات بنا کردند.

سیماتیک‌ها (Cymatics) یک پدیده طبیعی است که اصوات را برای چشم قابل دیدن می‌کند. لرزش ذرات ریز بر روی یک سطح صاف منجر خلق اشکال هندسی متقارن و بسیار جالبی می‌شود که بازتابی از امواج صوتی است. سیماتیک‌ها که توسط فیزیک‌دانان و ریاضی‌دانان شناخته‌شده و قابل درک است اما برای ما فانیان به‌سان جادو می‌ماند.

این تیتراژ نیروهایی باستانی و نادیدنی را به تصویر می‌کشد که برای دیده‌شدن سخت در حال کوشش‌اند. نمادها شکل گرفته، جاری شده، به کنار رانده شده، و به همان سرعتی که آمده‌اند، محو می‌گردند. این جهان غیرقابل ادراک اصوات، دست در دست موسیقی هاوارد شور مکاشفاتی زودگذر از ستیزه و همسازی را به نمایش می‌گذارد.

بیش از دو جین نماد پنهان در تیتراژ آغازین وجود دارد که بازتابی از خطوط داستانی مختلف هستند. برخی از این نمادها در جلوی چشمانمان مخفی و برخی با ظرافت بسیار پنهان شده‌اند. با پخش قسمت‌های بیشتر از سریال مفاهیم این علائم بیش از پیش آشکار خواهد شد.

در کنار توضیحات رسمی، می‌توان موشکافانه‌تر به این مبحث و مفاهیم و نشانه‌های آشکار و پنهان پرداخت

بخشی از این سیماتیک‌ها به عنوان اشکال چلادنی شناخته می‌شوند که برگرفته از رساله علمی قرن هجدهمی به نام «اکتشافات در نظریه صدا» از ارنست چلادنی، یک موسیقی‌دان و فیزیک‌دان، است. اگر ذراتی ریز نظیر شن را بر روی یک سطح صاف قرار دهیم، اصوات با فرکانس‌های مختلف دست به خلق اشکالی بدیع می‌زنند که گویی از جادو حاصل شده‌اند و در پایین می‌توانید اشکال چلادنی ساخته‌شده با ارتعاش یک آرشه ویولن را تماشا کنید:

 

علت شکل گرفتن چنین اشکالی، جابه‌جایی شن به واسطه لرزش ناشی از امواج صوتی است که در نواحی برخورد بخش‌های مرتعش صفحه به صورت ثابت قرار می‌گیرند.

 

درباره فریم‌ها و نمادها توضیحاتی رسمی وجود ندارد اما در اینجا سعی خواهیم کرد تمامی مفاهیم و احتمالات را برایتان مطرح کنیم و نتیجه‌گیری نهایی را بر عهده هر فرد و تخیل او خواهیم گذاشت.

تیتراژ سریال ارباب حلقه‌ها با جمع شده ذرات شن و شکل‌گیری ۹ حلقه بر زمینه‌ای سیاه آغاز می‌شود. این سیاهی همان پوچی است، که در دنیای تالکین به معنای فقدان نیست و خود بخشی از جهان است. نخستین چیزی که در ذهن بینندگان می‌آید، ۹ حلقه‌ای است که سائورون به آدمیان اعطا کرده بود و این چیزی نامرتبط به داستان سریال نیست، اما مفهومی بسیار عمیق‌تر در این بخش گنجانده شده است. این ۹ حلقه، نمادی از آراتار است.

اگر سیلماریلیون را خوانده باشید، می‌دانید که آراتار نام ۹ تن از نیرومندترینِ والار از نژاد آینور است و قدرتمندترین آنها ملکور که اینجا در وسط نمایان شده، پس از سقوط به تاریکی، نامش از میان آراتار محو می‌گردد؛ هشت تن دیگر آراتار به ترتیب قدرت مانوه، واردا، اولمو، یاوانا، آئوله، ماندوس، نیه‌نا و اورومه هستند. به هر حال این ۹ تن بیشترین قدرت و اراده را در ساخت جهان فیزیکی به کار برده‌اند و چند فریم جلوتر این مفهوم نیز به خوبی بیان شده است.

آینور برای خلقت بخشی از قدرتی که ایلوواتار، خدای داستان، در آنها نهاده را مورد استفاده قرار می‌دهند و تبدیل شدن بخشی از یاوانا و دیگر والار در خلق دو درخت والینور به وضوح قابل مشاهده است.

نامشان لائوره‌لین و تلپریون بود، دو درخت زرین و سیمین که در برهه‌ای از تاریخ آردا منبع روشنایی والینور و سرزمین میانه بودند و با نام‌ها و القاب بسیاری شناخته می‌شدند، تا پیش از آنکه مورگوت با کمک اونگولیانت شرنگ در کامشان کند و آنان را تباه گرداند. آخرین میوه و گل آن درخت پیش از آنکه کاملاً از دست روند و بخشکند، همان خورشید و ماه در آسمان رشته افسانه تالکین هستند.

این تصاویر احتمالاً بیدار شدن نخست کوئندی (الف‌ها) در کار دریاچه کوئی‌وینن را به تصویر می‌کشند و سه شکل درون این گردی میانی، احتمالاً نمادی از کوئندی و سه دسته اصلی آنها (نولدور، تله‌ری و وانیار) است.

این شکل در تیتراژ شباهتی بسیار به شمایل جزیره نومه‌نور دارد (که در پایین می‌توانید آن را مشاهده کنید) که مانند یک ستاره پنج‌پر است. جزیره نومه‌نور نقشی مهم در سریال و وقایع دوران دوم آردا دارد.

پس همسازی و زیبایی در موسیقی آینور، پس از خلق دو درخت و جزیره نومه‌نور، حال به سه سیلماریلی می‌رسیم که فئانور آنها را خلق کرد و نور دو درخت را در خود داشتند. در کنار نماد سیلماریلی، این طرح حال و هوای موج دریا و نومه‌نور را به ما می‌دهد که با داستان سریال مرتبط است.

 

در این فریم احتمالاً اختلاف و جداافتادگی الف‌ها را مشاهده می‌کنیم که شرح مفصل آن در کتاب سیلماریلیون آمده است و این نشان کوچک اولیه یک ستاره و نمادی از الف‌هاست.

اندکی بعد شن‌هایی سیاه و خزنده به صحنه وارد می‌شود که نماد همان ناسازگاری ملکور در موسیقی آینور است.

اینجا احتمالاً نشانگر دورف‌ها و کارهای ایشان است که در نهایت نمادی از موریا را مشاهده می‌کنیم که زیر سه قله‌ی کله‌بدیل، کارادراس و فانویدول بنا شده است.

به عنوان آخرین نماد ما حلقه‌ای بزرگ را در میان و اشکالی که دور آن را گرفته‌اند مشاهده می‌کنیم که احتمالاً به حلقه یگانه و نماد چشمی که ارتش سائورون از آن استفاده می‌کرد اشاره دارد. لازم به ذکر است سائورون که لقب ارباب حلقه‌ها در کتاب به او داده می‌شود، هرگز در کتاب‌ها به شکل یک چشم آتشین نبوده و از اینجا می‌توانید اطلاعات بیشتری از آن کسب کنید.

با نشان داده شدن نام سریال، سه حلقه در گوشه‌های تصویر نمایان می‌شود که احتمالاً منظور ۳ حلقه الفی، ویلیا، ننیا و ناریا است.

با محو شدن همه چیز و پراکنده‌شدن شن‌ها، مفهومی همانند «شن‌های زمان» و در گذر بودن و از میان رفتن این بخش از گذشته برایمان تداعی می‌شود که با وجود نبود انسجام، در تار و پود زمان کنونی و خاطرات نسل‌های بعد قرار دارند.

 

در انتها پیشنهاد می‌کنیم پس از دیدن و شنیدن این تیتراژ، فصل آینولینداله (ترجمه آن از زبان الفی موسیقی آینور است) در کتاب سیلماریلیون را به طور کامل بخوانید تا به عمق زیبایی و نکات تیتراژ سریال ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت پی ببرید.