تاریخچه ساخت هابیت :
پیتر جکسون و فران والش در سال ۱۹۹۵ میخواستند هابیت را در یک قسمت و به عنوان پیش در آمد ارباب حلقهها و جزئی از سه گانه تولید کنند، به طوری که هابیت قسمت اول از سه قسمت را شامل میشد و دو قسمت بعدی به ماجراهای کتابهای ارباب حلقهها میپرداخت. اما این خواسته زمانی به مشکل بزرگی برخورد که مشخص شد حق امتیاز هابیت به واسطه تولید انیمیشن هابیت که در سال ۱۹۷۷ تولید شده بود در اختیار سائول ژانتز[۱] قرار دارد. از این رو میبایست در ابتدا این حق امتیاز خریداری میشد. متاسفانه تلاشهای مسئولان به نتیجه نرسید و آنها نتوانستند حق امتیاز هابیت را از صاحبان امتیاز این اثر خریداری کنند، از این رو تصمیم براین شد که سه گانه ارباب حلقهها مستقلا و بدون پیش زمینه هابیت ساخته شود.
حق امتیازی که هابیت را در انحصار ژانتز قرار میداد در سال ۲۰۱۰ منقضی شد و امکان تولید هابیت توسط کمپانیهای فیلم سازی فراهم گردید.
اختلافات، سدی میان هابیت و پرده نقره ای :
اختلافات پیتر جکسون و کمپانی نیولاین : در سال ۲۰۰۵ جکسون دادخواستی را به دادگاه ارائه داد که طبق آن از کمپانی نیولاین سینما شکایت کرده بود و ادعا کرده بود که این کمپانی مزایا و سهم پیتر را از سود ناشی از بازیها و ویدئو های ارباب حلقهها به طور کامل پرداخت نکرده است.
اختلاف بین کمپانی نیولاین و پیترجکسون تا حدی بالا رفت که مسئولان این کمپانی اعلام کردند هرگز با پیتر جکسون در ساخت هیچ فیلمی همکاری نخواهند کرد، چندی بعد ریاست کمپانی مترو گولدوین میر(MGM[۲]) به منظور بهبود روابط بین این دو پیتر جکسون را مدح و خود را علاقه مند به همکاری با جکسون نشان داد.
در ۱۶ دسامبر سال ۲۰۰۷ جکسون به عنوان تهیه کننده فیلم هابیت انتخاب شد، در آن زمان تخمین زده میشد که بودجه هر قسمت فیلم ۱۵۰ میلیون دلار است (هزینه تولید هر قسمت سه گانه ارباب حلقهها ۹۴ میلیون دلار خواهد بود). پس از ادغام کمپانی نیولاین با برادران وارنر در فوریه سال ۲۰۰۸ تاریخ اکران قسمت اول و دوم به ترتیب در دسامبر سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ اعلام شد. درهمان زمان جکسون توضیح داد که به عنوان کارگردان هابیت انتخاب نخواهد شد. همچنین صحبتهایی مبنی بر کارگردانی سم ریمی از گوشه و کنار شنیده میشد.
اختلافات سازمان خیریه اعتماد تالکین بر سر سود سه گانه ارباب حلقهها : هنوز چند ماه از حل اختلافات قبلی نگذشته بود که سازمان خیریه «اعتماد تالکین»[۳] پرونده جدیدی را علیه نیولاین به راه انداخت که طی آن خواستار هزینه سنگینی از کمپانی نیولاین شد. ادعای آنها بر این استوار بود که کمپانی سهم این سازمان را از درآمد حاصله ناشی از سه گانه ارباب حلقهها (که بالغ بر شش میلیارد دلار میشد) پرداخت نکرده اند، این کشمکش و دعوای حقوقی تا سال ۲۰۰۹ همچنان ادامه داشت تا این که در سپتامبر سال ۲۰۰۹ نیولاین با پرداخت هزینه ۳۸ میلیون دلاری به سازمان «اعتماد تالکین» مسئله را حل و فصل کرد. کریستوفر تالکین (پسر جی آر آر تالکین، نویسنده مجموعه هابیت و ارباب حلقهها) در این باب گفته که : «متاسف هستم که مجبور به استفاده از قانون شدیم اما کاملا خوشحالم که این اختلافات در چنین شرایط رضایت بخشی حل شده است؛ و این امر به سازمان اعتماد تالکین امکان میدهد تا اهداف خیر خواهانه خود را به خوبی دنبال کند.»
کارگردانی گیلرمو دل تورو :
در آوریل سال ۲۰۰۸ گیلرمو دل تورو به عنوان کارگردان هابیت انتخاب شد. دل تورو به خاطر کارگردانی فیلمهایی چون پسر جهنمی و هزارتوی پن، مشهور است. پس از آن دل تورو بیان کرد که عاشق سه گانه ارباب حلقه های پیتر جکسون است، درحالی که این صحبت با اظهارات قبلی دل تورو مبنی بر این که از دنیای آدم کوتولهها و عصر شمیشر و اژدها متنفر است، مغایرت داشت.
پیش تولید فیلم هابیت در آگوست ۲۰۰۸ و همزمان با شروع نوشتن فیلم نامه توسط جکسون، دل تورو، والش و فیلیپیا بوینس آغاز شد، همکاری این چهار نفر به صورت ویدئو کنفرانس برگذار میشد و گیلرمو دل تورو، هر سه هفته یک بار از لس آنجلس به نیوزلند پرواز میکرد تا طی جلسه ای حضوری بر روند کار اشراف داشته باشد. دل تورو صبحها مشغول نوشتن و بعد ازظهر ها مشغول مطالعه برای درک بیشتر تالکین و دنیای تالکین بود. او درباره جنگ جهانی اول و خاطرات تالکین از این واقعه زیاد مطالعه میکرده و به گفته خود او تجارب تالکین در جنگ جهانی اول تاثیر زیادی بر نوشتههایش داشته است. در نوامبر ۲۰۰۸ دل تورو بیان کرد که ساعات کار گروه فیلم نامه نویسی به خاطر تغییراتی که مدام در فیلم نامه داده میشده، بشدت افزایش یافته. زمانی که آنها صرف نوشتن میکردند تا ۱۲ ساعت در روز افزایش پیدا کرد و تا مارس سال ۲۰۰۹ کار فیلم نامه به پایان رسید، پس از آن دل تورو به بررسی لوکیشن های لازمه برای فیلم برداری میپرداخت. در میان لوکیشن های ارباب حلقهها، ریوندل، هابیتون و بگ اند همچنان باقی و قابل استفاده بودند.
پیتر جکسون در تاریخ نوامبر سال ۲۰۰۹ اعلام کرد که تولید هابیت حداقل تا تابستان ۲۰۱۰ آغاز نمیشود (چند ماه دیرتر از آنچه پیش بینی شده بود). این حرکت جکسون باعث شد که شک و تردیدی نسبت به تاریخ اکران هابیت که دسامبر سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ اعلام شده بود به وجود بیاید. در همین زمان آلن هورن (رئیس و عضو هیئت اجرایی برادران وارنر) اعلام کرد که به احتمال زیاد تا سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۲ هابیت امکان پخش در سینماهای جهان را نخواهد یافت.
نگاه متفاوت گیلرمو دل تورو به دنیای تالکین :
دل تورو نگاه متفاوتی نسبت به پیتر جکسون به دنیای تالکین داشت و طی مصاحبههایی که انجام شده بود بیان کرد قسمت اول فیلم هابیت میخواهد به اصطلاح به روی پای خود بایستد و بعد جدیدی از دنیای تالکین را نمایان سازد سپس قسمت دوم به سمت جهان خلق شده پیتر در سه گانه ارباب حلقهها گام برخواهد داشت. گیلرمو دل تورو اعتقاد داشت که میتوان یک جهان را از راهها و دیدگاه های مختلف به تصویر کشید و تلاش میکرد تا در روایت و ساخت فیلم هابیت، سبکی متفاوت از سبک جکسون در ارباب حلقهها اتخاذ کند.
دل تورو برای شفاف سازی این اختلاف دیدگاه بیان کرد که عنکبوتهای سیاه بیشه در فیلم او شباهتی به شلوب در فیلم ارباب حلقهها نخواهند داشت و وارگ های هابیت بیشتر شبیه گرگهای شیطانی در اساطیر نوردیک خواهند بود تا کفتارها (اشاره به وارگ هایی که در ارباب حلقهها به شکل کفتار نمایش داده شده بودند).
طراحی شخصیتها برای دل تورو از اهمیت بسیاری برخوردار بود و درگیری زیادی برای خلق اسماگ و به خصوص نحوه صحبت کردنش داشت.
استعفای گیلرمو دل تورو از سمت کارگردانی :
در سال ۲۰۱۰ دل تورو سمت کارگردانی هابیت ر ا به دلیل تاخیر های متعدد مراحل ساخت فیلم، ترک کرد و در کنفرانسی مطبوعاتی در ۲۸ ماه می ۲۰۱۰ اعلام کرد که تا زمانی که مشکلات مالی MGM حل نشده باشد امکان ساخت هابیت وجود ندارد. او همچنین اعلام کرد که همه کاراکترها، طراحی شده و ابزار و وسایل مورد نیاز فراهم شده است اما توالیهای مشکلات مالی MGM سد راه تولید فیلم است.
پس ازکناره گیری دل تورو خیل طرفداران خواستار انتخاب پیتر جکسون به عنوان کارگردان فیلم هابیت شدند اما با نامهایی چون نیل بلومکمپ (کارگردان فیلم منطقه ۹)، برت رتنر (مردان ایکس)، دیوید یتس (هری پاتر) سم ریمی(مرد عنکبوتی) و دیوید دوبکین (شوالیه های شانگهای) به عنوان گزینه احتمالی کارگردانی مجموعه هابیت مواجه شدند.
اما در نهایت آرزوی و خواسته طرفداران محقق شد و در ۲۵ ژوئن سال ۲۰۱۰ جکسون طی مذاکراتی با مسئولان نیولاین و برادران وارنر سمت کارگردانی فیلم هابیت را پذیرفت واعلام شد که فیلم به صورت سه بعدی ساخته میشود.
اعتصاب اتحادیه های بازیگری :
در ۲۵ سپتامبر سال ۲۰۱۰ اتحادیه های بازیگری با شرح بیانیه ای اعتصاب خود را نسبت به شرایط کار اعلام کردند. در این میان وقتی اتحادیه های بازیگران گفت که تهیه کنندگان این فیلم به آنها اجازه نمیدهند که برای حقوق و شرایط کاری اعضایشان با آنها مذاکره کنند، مناقشات بالا گرفت.
در واکنش به این حرکت اتحادیه های بازیگری، پیترجکسون در نامه ای سرگشاده تحدید کرد که پروژه هابیت را به شرق اروپا خواهد برد، اقتصاد دانان در این باب گفتند : در صورت خروج فیلم هابیت از نیوزلند، این کشور متحمل زیان ۵.۱ میلیارد دلاری خواهد شد، همین امر باعث شد هزاران نفر در خیابانهای نیوزیلند تظاهرات کنند و خواستار ماندن فیلم هابیت در این کشور باشند.
جان کی نخست وزیر نیوزلند با توجه به اتفاقات افتاده و اهمیت ساخت فیلم هابیت در نیوزلند، حمایت قاطع خود و دولت را از ساخت فیلم هابیت در این کشور اعلام کرد. طی جلساتی که نمایندگان برادران وارنر با نخست وزیر نیوزلند انجام دادند، دولت نیوزلند امتیازات زیادی به سازندگان فیلم (اعم از تخفیفهای مالیاتی و … ) داد و قرار شد هابیت در نیوزلند باقی بماند.
فیلم هابیت چراغ سبز گرفت: در روز شنبه ۱۶ اکتبر ۲۰۱۰ پروژه ساخت این فیلم چراغ سبز را از استودیو دریافت کرد. همچنین تایید شد که پیتر جکسون علاوه بر تهیه کنندگی و نویسندگی، کارگردانی این فیلم را نیز بر عهده خواهد گرفت.
استودیو های برادران وارنر، نیو لاین و MGM همچنین اعلام کردند که فیلمبرداری فیلم هابیت در فوریه ۲۰۱۱ شروع خواهد شد و فیلم به صورت سه بعدی فیلمبرداری میشود.
۲۰ اکتبر – پیتر جکسون اسامی بازیگران این فیلم فانتزی را در حالی اعلام کرد که مارتین فریمن در نقش «بیبلو بگینز» بازی میکند. در فیلم هابیت که بصورت سه بعدی و ۴۸ فریم در ثانیه فیلمبرداری خواهد شد شخصیتی جدیدی وجود دارد که Tauriel نام دارد.
در ۱۱می ایان مک کلن اعلام کرد که مارتین فریمن نیوزلند را برای فیلمبرداری شرلوک ترک کرد و پیتر جکسون به خاطر او فیلمبرداری را ۶ هفته به تاخیر انداخت. از آن طرف ۲۵ ژانویه پیتر جکسون به بیمارستان منتقل شد ولی بالاخره ۲۱ مارس ۲۰۱۱ فیلمبرداری هابیت شروع شد و در ۱۴ آوریل اولین ویدئو پشت صحنه با عنوان «آغاز تولید» منتشر شد. طرفداران تالکین که بی صبرانه مشتاق دیدن تصاویری از فیلم و کاراکترها بودند توانستند تصاویر دورفها را در هفتم جولای مشاهده کنند.
در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۱ اولین تریلر فیلم «هابیت: سفری غیر منتظره» منتشر شد، فیلمی که سومین فیلم پرخرج تاریخ سینما به حساب میآید. و نیز اعلام شد فیلم هابیت یک ماه زودتر در نیوزلند اکران ویژه داشته باشد.
جریانات فیلمبرداری:
آگهی استخدام بازیگر برای فیلم هابیت، هزاران نفر متقاضی داشت!
مسئولان تهیه فیلم هابیت اعلام کرده بودند که برای پروژه هابیت به سیاهی لشکر احتیاج دارند اما تعداد متقاضیانی که دوست داشتند به عنوان سیاهی لشکر در پروژه هابیت شرکت کنند آنقدر زیاد بود که بخاطر شلوغی بیش از حد، دفتر مربوط به انتخاب افراد واجد شرایط از بین متقاضیان، در همان ساعات اولیه روز شنبه تعطیل شد.
بالاخره در ۶ جولای پیتر جکسون اعلام میکند که فیلمبرداری هابیت به پایان رسید. کمی بعد بنری زیبا که حالت روایتی دارد منتشر میشود و همینطور ۲۲ جولای تبلیغات فیلم هابیت بر روی دو بوئینگ ۷۷۷ شرکت هواپیمایی نیوزلند پدیدار میشود و هر روز تبلیغات بیشتری برای هابیت انجام میدهند.
قسمت سوم فیلم:
شایعاتی در مورد سه قسمتی شدن فیلم هابیت به گوش میرسد و بالاخره بعد از چندین روز پیتر جکسون ساخت قسمت سوم فیلم هابیت را تایید کرد، پیتر میگوید : «ما میدانیم که چقدر از داستان بیلبو بگینز، گندالف جادوگر، دورفهای ارهبور، ظهور نکرومنسر، نبرد دولگولدور ناگفته میماند اگه از این فرصت استفاده نکنیم. غنای داستان هابیت و مطالب مرتبط به آن در پیوستهای ارباب حلقهها، این اجازه را به ما میدهد که داستان کامل ماجراجویی بیلبو بگینز و نقش مهمی را که او در تاریخ بعضا خطرناک و غالبا هیجان انگیز سرزمین میانه بازی میکند به تصویر بکشیم.»
این حرکت خیلی از طرفداران این فیلم را شوکه کرد که چطور یک کتاب میتواند به سه فیلم تبدیل شود!؟
نمایش ۱۰ دقیقه از فیلم هابیت در CinemaCon
همه با دیدن این ۱۰ دقیقه از فیلم راضی بودند و مخصوصا از بازی فریمن تا جایی که موفقیت فیلم هابیت وابسته به مارتین فریمن میدانستند چون تهیه کنندگان فیلم هابیت آنقدر بر آمدن او برای بازی در این فیلم اصرار داشتند که حتی ۶ هفته تولید فیلم را متوقف کردند تا فریمن بتواند از بازی در نقش دکتر واتسون در مجموعه شرلوک فراغت پیدا کند. در این مراسم لحظاتی از صحبت گندالف و گالادریل و همینطور صحبت بیلبو با گولوم در غار و… به نمایش در آمد
تغییر در نام و تاریخ اکران فیلمها:
با توجه به سه قسمتی شدن فیلم، برادران وارنر نام جدید و تاریخ رسمی اکران قسمتهای فیلم هابیت را منتشر کرد
قسمت اول:
هابیت: سفری غیر منتظره ( An Unexpected Journey)
تاریخ اکران: ۱۴ دسامبر ۲۰۱۲
قسمت دوم:
هابیت: برهوت اسماگ (The Desolation of Smaug)
تاریخ اکران: ۱۳ دسامبر ۲۰۱۳
قسمت سوم:
هابیت: آنجا و بازگشت دوباره (There and Back Again)
تاریخ اکران: ۱۸ جولای ۲۰۱۴
در ۱۷ سپتامبر نخستین عکس از راداگاست قهوهای در فیلم هابیت منتشر شد و همچنین برادران وارنر نرم افزار مخصوص فیلم هابیت را برای سیستم عامل iOS منتشر کردند. بعد از چند روز دومین بنر فیلم «هابیت: سفری غیرمنتظره» نیز منتشر شد. اوایل اکتبر در مراسم نودمین سالگرد تاسیس کمپانی برادران وارنر تقویم برنامه های این کمپانی برای سال ۲۰۱۳ منتشر شد که در آن به انتشار نسخه اکستندد (نسخه ای با مدت زمان بیشتر نسبت به نسخه سینمایی) فیلم «هابیت: سفری غیرمنتظره» در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۳ اشاره شده بود. اما ۸ اکتبر ۲۰۱۲ برادران وارنر با انتشار بیانیه ای این مورد را تکذیب کرد. البته یک روی پس از اکران فیلم هابیت پیتر جکسون و این مک کلن وجود نسخه اکستندد را تایید کردند.
بعد از مدتی «نیل فین» به عنوان خواننده تیتراژ پایانی قسمت اول فیلم هابیت معرفی شد، «نیل فین» خواننده نیوزلندی گروه Crowded House خواننده آهنگ تیتراژ پایانی فیلم «هابیت: سفری غیرمنتظره» خواهد بود، از طرفی صدای فیلم نیز با تکنولوژی فوق عالی و جدید دالبی، یعنی سیستم Atmos میکس و پخش خواهد شد. دالبی اتموس به صداگذار و صداپرداز فیلم اجازه میدهد که تا ۱۲۸ عنصر شنیداری مستقل را برای حداکثر ۶۴ بلندگو در محلهای مختلفِ یک سالن سینما تنظیم کنند، از جمله بلندگوهایی در بالای سر مخاطبین فیلم!
همینطور که حرف از آهنگ و موسیقی بود ناگهان در ۵ نوامبر ۲۰۱۲ ترک «راداگاست قهوهای» از آلبوم موسیقی هابیت، بصورت رایگان در اینترنت منتشر شد. تریلر دوم هابیت: سفری غیر منتظره نیز ۱۹ سپتامبر بصورت رسمی منتشر شد.
پیش فروش فیلم هابیت
پیش فروش بلیطهای فیلم هابیت از جیمز باند و گرگ و میش پیشی گرفت
پیش فروش آنلاین بلیط فیلم «هابیت: سفری غیرمنتظره» در سایت Fandango شروع شد و در همان روز اول ۳۳ درصد از کل بلیطهای فروخته شده در آن روز را به خود اختصاص داد و جایگاهی را که به فیلم «گرگ و میش: سپیده دم – قسمت دوم» از اول اکتبر در اختیار داشت گرفت. از طرفی برادران وارنر فروشگاه اینترنتی هابیت و ارباب حلقهها را راه اندازی کرد که مورد استقبال طرفداران تالکین و ارباب حلقهها و هابیت قرار گرفت
افتتاحیه ها:
کم کم فیلم هابیت آماده اکران شد و در نوامبر ستارگان فیلم هابیت در ولینگتون حضور پیدا کردند. در ۲۷ نوامبر بازیگران و دست اندر کاران فیلم هابیت با هواپیمایی که تبلیغات فیلم هابیت را روی خود داشت وارد نیوزلند شدند تا در مراسم افتتاحیه فیلم «هابیت: سفری غیر منتظره» شرکت کنند. فرش قرمز در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ در نیوزلند برگذار شد. بعد از اکران ویژه آن در نیوزلند چند روز نگذشت که فیلم هابیت در لیست اولیه نامزدهای اسکار جلوه های ویژه قرار گرفت. آکادمی اسکار ۳۰ نوامبر ۱۰ فیلم را در لیست اولیه نامزدهای دریافت اسکار بهترین جلوههای ویژه اعلام کرد و فیلم «هابیت: سفری غیر منتظره» نیز در بین فیلمهای انتخابی قرار داشت.
افتتاحیه و فرش قرمز فیلم هابیت در توکیو
مراسم فرش قرمز و افتتاحیه فیلم هابیت در توکیو در اول دسامبر ۲۰۱۲ برگزار شد. پس از مراسم این فیلم برای تعداد محدود ۶۰ نفر نمایش داده شد که خوشبختانه یکی از این بلیطها نصیب «بانو آرون» از اعضای سایت آردا شد.
مراسم فرش قرمز و افتتاحیه فیلم هابیت در لندن
در ۱۲ دسامبر مراسم فرش قرمز و اکران افتتاحیه فیلم «هابیت: سفری غیر منتظره» در لندن برگزار شد. در این مراسم افرادی چون سر پیتر جکسون، مارتین فریمن، سرایان مک کلن، اندی سرکیس، کیت بلانشت، ریچارد آرمیتاژ، آیدان ترنر، جیمز نزبیت، سیلوستر مک کوی، سرایان هولم، سر کریستوفر لی، جد بروفی، استفان هانتر، کن استات، آدام براون، جان کالن، مارک هادلو، پیتر هامبلتون، ویلیام کریچر، گراهام مک تاویش، لوک اونز، بیلی بوید، دومینیک موناگان و استفان فرای در این مراسم شرکت کردند. همچنین پرنس ویلیام نیز در این مراسم حضور داشت. فیلم هابیت در انگلستان یک روز زودتر از بقیه نقاط جهان اکران شد.
در نهایت و پس از پشت سر گذاشتن تمام این مراحل، قسمت اول سه گانه هابیت در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۲ اکران شد. تا زمان نگارش این مقاله ۱۵ تبلیغ تلویزیونی و ۱۰ ویدئو پشت صحنه از فیلم هابیت بصورت رسمی منتشر شده است.
این فیلم رکورد فروش نیمه شب و آخر هفته ماه دسامبر را از آن خود کرد.
[۱] Saul Zaentz
[۲] Metro-Goldwyn-Mayer
[۳] Tolkien Trust