D

نامی که روهیریم به سرزمین الفی لورین داده بودند و در واژه به معنی «دره‌ی جادویی» است.

در میان کوهستان سفید، بالای دره‌ی هارودیل، دژ باستانی دون‌هارو، بالای صخره‌، در سمت شرقی دره قرار داشت. ورای دژ، در شرق، جنگلی از کاج و صنوبر، جنگل دیمولت بود که شیب‌های کم‌ارتفاع‌تر کوهستان پهناور و تاریک را می‌پوشاند. کوهستان ارواح، که در زبان روهیریم به آن‌ دوییموربرگ می‌گفتند.

در اعماق تاریک جنگل دیمولت، ورودی دژ کوهستانی در تک سنگی ایستاده قرار گرفته بود. پشت این سنگ، در اعماق دژ کوهستانی، در سیاهی بود که ورودی جاده‌های ارواح به شمار می‌رفت. جاده‌هایی که زیر کوهستان قرار داشت و ارواح خائنین به ایزیلدور در دوره‌ی سوم آن‌ها را اشغال کرده بودند. مردگانی که زیر آن زندگی می‌کردند موجب نام‌گذاری کوهستان ارواح شده بودند ولی آراگورن اجازه داد که ارواح به سوگندی که نزد نیای وی خورده بودند وفا کنند و بدین ترتیب آرام گیرند. پس از وقایع عظیم پایان دوره‌ی سوم دوییموربرگ دیگر در اختیار اشباح نبود.

«دور شو دوییمرلایک خبیث، ارباب مردار! مرده را به حال خود بگذار!»

چالش‌طلبی ائووین با ارباب نزگول از کتاب بازگشت شاه، نبرد میدان‌های پله‌نور

نام کهنی که به واژه‌ای در زبان روهیریم اشاره دارد و از «فن جادوی» در انگلیسی قدیمی می‌آید که تلویحاً به موجودی روح‌مانند اشاره می‌کند. همین جزء در دوییموردن (جنگل اشباح، نام لورین) و دوییموربرگ (کوهستان پر اشباح) نیز وجود دارد. ائووین که در جریان نبرد میدان‌های پله‌نور سر مبارزه با ارباب نزگول داشت این عنوان را به وی داد.

زبان سری دورف‌ها که خودشان آن را خوزدول می‌خوانند و تنها در ذکر اسامی مکان (مانند خزد-دوم) و چند مورد دیگر دیده شده است.

نکته:

باید ذکر کرد که خاستگاه زبان دورفی در فصل مردم سرزمین میانه‌ی کتاب تاریخ سرزمین میانه، جلد ۱۲، در باب دورف‌ها و آدمیان ذکر شده است.

خاستگاه اصلی ریش‌درازان، دورف‌های مردم دورین، شهر کوهستانی باشکوه خزد-دوم بود. دورف‌ها هزاره‌های بسیار آن‌جا زیسته بودند ولی بالروگی آن‌ها را بیرون راند و دورف‌ها در بیابان پراکنده گشتند و کاخ‌های باستانی ایشان به تاریکی گرایید. شاه آن‌ها، ناین اول، توسط بالروگ کشته شد ولی پسرش تراین اول، بسیاری از ریش‌درازان را به سمت شمال شرقی هدایت کرد. این‌جا بود که پادشاهی تازه‌ی دورف‌ها را زیر تنها کوه بنانهادند: اره‌بور، بالای دریاچه‌ی لانگ. پیروان تراین اول، دورف‌های پایه‌گذار تنها کوه بودند ولی اولین پادشاهی ایشان چندان نپایید. پسر تراین، تورین اول دریافت که بیشتر مردمش در کوهستان خاکستری، در شمال و غرب اره‌بور ساکن شده‌اند و تخت شاهی را به آن‌جا منتقل کرد تا با مردمش باشد. مشخص نیست آیا این زمان، تنها‌کوه خالی بود یا نه ولی محتمل است که دست کم چندی از دورف‌ها مانده باشند گرچه خاندان سلطنتی در شمال ساکن بود و پنج نسل نیز آن‌جا ماند.

پس از آن که شاه داین اول توسط اژدها کشته شد، پسرش ترور قصد کرد ریش‌درازان را به اره‌بور بازگرداند و پادشاهی زیر کوه را احیا کند. این زمان، دورف‌های تنها کوه به اوج ثروت و شهرت خود رسیده بودند. اخبار ثروت آن‌ها به گوش اسماگ اژدها رسید. اژدها بر تنها کوه فرود آمد و خود را مالک آن خواند و ریش‌درازان دوباره از خانه‌ی خویش، آواره‌ی بیابان شدند.

دست آخر، دورف‌های سرگردان در منتهی الیه شرق، در ارد لویین ساکن شدند. همان‌ محلی که در آن، نقشه‌ی انتقام از اژدها را کشیدند. نوه‌ی ترور، تورین بود که بالاخره با کمک گندالف ساحر و بیل‌بو بگینز موفق شد. خود تورین چندان زنده نماند که پادشاهی اجدادی‌اش را از نو بسازد و در نبرد پنج سپاه کشته شد. عموزاده‌اش، داین پاآهنین که دورف‌های تپه‌های آهن را هدایت کرده بود ارباب تازه‌ی تنهاکوه شد و تا زمان جنگ حلقه، پادشاهی داین دوم را در اختیار داشت. داین در آن نبرد کشته شد ولی پادشاهی زیر کوهستان دوام آورد و دورف‌ها تا فرا رسیدن دوره‌ی چهارم آن‌جا زندگی می‌کردند.