کوتار، مؤسس خاندان کاتن، ۲۰۰ سال قبل از جنگ حلقه متولد شد. نوۀ او هولمن بود که برای اولین بار نام کاتن را به خود گرفت. هولمن که به «هوم دراز» معروف بود، اولین فرد از خاندان کاتن بود که با روستای بایواتر ارتباط داشت که در نتیجه سکونتگاه خانواده را از آن زمان به بعد در آنجا قرار داد. کاتن به معنای «شهر کلبهای» است؛ و شاید اشاره ای به روستای بایواتر باشد.
پسر هولمن یعنی تولمن در سرزمینهای جنوبی بایواتر کشاورزی میکرد. او همان کسی بود که خانواده-اش را به یکی از مهمترین خانوادهها در شایر تبدیل کرد. او نقشی اساسی در جنگ پایانی بایواتر ایفا کرده و مهمترین قدم را برای باز پسگیری شایر از مردان شارکی نهاد، و دخترش رز در بهار سال بعد با سام گمگی ازدواج کرد.