نویسنده: مهسا جوادی
به مناسبت روز هابیت (۲۲ سپتامبر) و تولد بیلبو و فرودو بگینز مروری خواهیم داشت به این دو شخصیت جذاب و قابل بحث که توسط جی. آر. آر. تالکین برای رشتهافسانه خلق شدهاند. ابتدای کار و بدون مقدمه بهتر است بدانید که بر اساس تستهای شخصیت شناسی مایرز بریگز (MBTI) که شامل ۱۶ تیپ شخصیت متفاوت میشود، بیلبو در دسته ESFJ و فرودو در دستهی INFP قرار میگیرد.
ابتدا قرار بود به مناسبت این روز، تستی مبنی بر اینکه بیشتر شبیه کدام یک از دو شخصیت مذکور هستید طراحی و آماده شود، اما پس از بررسی به این نتیجه رسیدیم که چنین تستهای کوتاهی در انتها دقت بالایی نداشته و منابع بهتر و دقیقتری برای این کار وجود داشته که تکرار آنان بیهوده خواهد بود. پس اگر میخواهید بدانید شما بیشتر شبیه بیلبو هستید یا فرودو بذارید خیالتان را راحت کنم، این پروسه کوتاه نبوده و میتوانید از لینک در انتهای مطلب برای تعیین تیپ شخصیتی MBTI خود استفاده کنید.
لازم به ذکر است فراوانی شخصیت براساس تست MBTI میانجیها (فرودو) حدودا ۳٪ برآورد میشود، مشاوران (بیلبو) ۱۲٪ و مدافعان (سموایز) هم ۱۳٪ فراوانی دارند.
افرادی با شخصیت ناصح و مشاور (ESFJ) در تست MBTI فردی فوق العاده مراعاتگر، اجتماعی، محبوب و همیشه مشتاق کمک کردن به دیگراناند، مثل بیلبوی دوست داشتنی خودمان.
درست است! بیلبو یک برونگرای تیپیکال نیست؛ از همسایهها دوری میکند (چه قبل از ماجراجویی و چه بعد از آن)، حوصلهی بازدید کننده و مهمان را هم ندارد، مخصوصا اگه موقع شام سر برسند اما نهایتاً از بودن در یک جمع خوب لذت میبرد.
شخصیت مشاور از در خدمت جمع بودن و مشارکت لذت میبرد، مخصوصا وقتی که قدر او را بدانند و دورفها بدون شناخت آنچنانی از بیلبو حسابی قدر عیارشان را میدانند. و فراموش نکنیم که بیلبو چقدر خونگرم است و در ارتباط گرفتن با هیچکس و هیچ نژادی مشکلی ندارد، چه یک جادوگر ناشناس و خودخوانده، چه دورفهای ناخوانده، چه الفهای مغرور، چه بئورن خرسنما، چه انسانهایی که او را کوچک و ناچیز میپندارد، چه گولومی که میخواهد او را نوش جان کند! و یا حتی اسماگِ اژدها! میتوان ادعا کرد کرد بیلبو تو دل بروست و به دل همه مینشیند!
«تو خیلی ماهی آقای بگینز، و من خیلی شیفته تو شدهام؛ ولی هرچه باشد توی این دنیای ولنگ و واز یک موجود کوچک بیشتر نیستی!»
-گندالف
شخصیت مشاور شخصیت محبوبی است و از جلب توجه ابایی ندارد. از خودستایی بیلبو نزد و اسماگ که بگذریم به یاد بیاورید بیلبوی ۱۲۸ساله را که در ریوندل با اعتماد به نفس تمام برای همه شعر میخواند و البته نزد همه محبوب و محترم است و این برای بورومیر که بیلبو را نمیشناسد غریب به نظر میآید.
بیلبو عاشق سوراخ هابیتیاش است و حاضر است همه عمرش را کنار آتش بنشیند از لیوانش هورت هورت شکلات داغ سر بکشد و کتاب مورد علاقهاش را بخواند و هنگام ماجراجویی چقدر که دلش برای خانهاش تنگ نشد! بیلبو فردی سنتی است که به گذشته اهمیت زیادی میدهد. دربارهی گذشته و ماجراجویی هایش کتاب مینویسد و از همین گذشتهها و تجارب قبلی در حل مشکلاتش بهره میبرد.
بیلبو یک استعداد ذاتی دارد که میتواند موقعیت را بسنجد و با سرعت عمل واکنش مناسبی داشته باشد. بیلبو با شخصیت مشاوری که دارد قبل از حرف زدن فکر میکند و هوشمندانه کلمات را برمیگزیند، چون فردی باملاحظه است که نمیخواهد کسی از او ناراحت شود. خلق و خوی انعطافپذیری دارد و میداند با هر کس به چه نحو برخورد کند، مخصوصا دورفهایی که همراهشان شده. بیلبو در عین اینکه با ملاحظه است عقایدش را راحت بیان میکند و در نهایت کار خودش را میکند. نمونهاش فرار بشکهای و یا تقدیم گوهر آرکن به جبهه مقابل و و یا حتی وقتی که میخواست به عنوان یک عیار معرکه که از ترولها دزدی کند! همه اینها ابتکار عمل خودش بود.
بیلبو قلب رئوفی دارد، کسی را ناراحت نمیکند، با وجود داشتن فرصت گولوم را نمیکشد، با فرودو مثل پدری مهربان است و همهی هابیت ها او را به عنوان فردی بخشنده و نجیب میشناسند که واقعا هم اینگونه است. بیلبو انقدر بزرگ منش است که نه فقط بگاند که حلقهی یگانهی عزیرش هم برای فرودو میگذارد. با وجود قلب مهربان پر احساسش حس قضاوتش بر احساساتش غلبه دارد و با اینکه میداند تقدیم گوهر آرگن به جبههی مقابل به ضرر دوست عزیزش تورین است و انجام اینکار را برایش دشوار است با ارزیابی موقعیت تصمیم میگیرد کاری را که فکر میکند درست است را انجام دهد.
افرادی با شخصیت میانجی (INFP) افرادی آرمانگرا، شاعر مسلک، مهربان و نوعدوستاند که مشتاق کمک کردن برای هدفی خوب هستند.
فرودو یک نمونه عالی از INFP هاست؛ درونگرا و آرام و کم حرف، مهربان و نجیب که برای هدفی که انجامش را ضروری میداند از فدا کردن جانش هم ابا ندارد. فرودو با علم به اینکه راه بیبازگشتی را در پیش گرفته اما آن را تا انتها ادامه میدهد. میانجیگران به واسطه خلوص نیت خود هدایت میشوند و نه پاداش و مجازات، هرچند همه نمیتوانند محرکی که پشتوانه این احساسات و تصمیمگیری هستند را درک کنند و این امر ممکن است به انزوای میانجی منجر شود چنانچه فرودو نیز تنها و منزوی بود.
All that is gold does not glitter; not all those who wander are lost; the old that is strong does not wither; deep roots are not reached by the frost.
-J. R. R. Tolkien
تالکین که خودش نیز شخصیت میانجی دارد با درک خوبی به شخصیت فرودو پرداخته و میداند که فرودو کسی است که حاضر به چنین فداکاری و پذیرفتن ماموریت بیبازگشت نابودی حلقه است اما او توان کافی برای این کار را ندارد، برای همین سام با شخصیت مدافع (ISFJ) را همراه او میسازد تا با کمک او کار به سرانجام برسد و حتی اذعان میکند که فرودو قهرمان اصلی داستان نیست بلکه سم قهرمان اصلی داستان است (نامه ۱۳۱ تالکین)؛ با این حال می دانیم سم بدون وجود فرودو اصلا قدم در همچنین راهی نمیگذارد. این فردو است که لزوم انجام این مأموریت را درک میکند و حاضر است برای هم چنین هدفی از خود بگذرد. سم تا آخرین لحظه نیز تسلیم نمیشود باور دارد که به شایر برخواهند گشت. امید سم نافسردنی است. فرودو اما واقعبینانه از ابتدا این سفر را بیبازگشت دید:
«سم سعی کردم که شایر را نجات بدهم و حالا نجات پیدا کرده، ولی نه برای من. وقتی خطر چیزی را تهدید میکند اغلب باید همینطور باشد: یک نفر باید از آن چیز چشمپوشی کند، از دستش بدهد تا اینکه برای دیگران بماند.»
سم مدافع نیز مهربان خوش قلب است اما وقتی فرودو را در خطر ببیند خطرناک، جسور و بی باک می شود و کارهایی میکند که حتی برای خود نیز عجیب و باورنکردنی است.
حمایتگری و وفاداری سم را نمیتوان زیر سوال برد. او کارآمد، شایسته، صبور و هوشیار است و با حس وظیفه شناسیاش خود را خفه میکند؛ از خواب و خوراکش میزند تا مراقب فرودو باشد؛ در عین حال خیال پرداز و مشتاق است و از دیدن الفها و موماکیلها ذوق زده میشود؛ خجالتی و متواضع است؛ آنقدر فروتن که نمیداند پس از بازگشتشان به شایر او را مثل یک قهرمان میستایند! حتی بیشتر از آقای فرودوی عزیزش و آنقدر خجالتی است وقتی شعر میگوید و یا مثلاً بانو گالادریل را برای فارامیر توصیف میکند تاکید میکند که ادبیات و سوادش در برابر آقای بیلبو و آقای فرودو ناچیز است و شعرش مانند آنها حسابی نیست. وقتی از او تعریف میکنند گونههایش گل میاندازد و سرخ میشود.
سم با اینکه مدافع و درونگراست اما در ارتباط گرفتن با دیگران خونگرم است ولی فرودو نمونه کامل یک میانجی کم حرف است چنان در تفکر عمیقش غرق میشود که از آنچه در اطرافش است غافل میشود. شناخت میانجیها مشکل است فرودو فرد مرموز و سربهگریبانی است که به گوشه نشینی معروف است.
میانجیها در درک احساسات و تمایلات دیگران مهارت دارند اما متقابلاً دیگران چنین احساسی را نسبت به آنها ندارند. فرودو برای اطرافیانش شبیه کتاب بسته است، همانطور که از ماجرای نقل مکانش به کریکهالو و قصدش برای سفری مخفی مشخص است (لازم به ذکر است این ماجرا در فیلم وجود نداشته و مخصوص کتاب است).
میانجیگران استعداد خوبی برای با استعاره سخن گفتن و بیان مقصودشان در قالب شعر و مثل دارند. اغلب در یادگیری دیگر زبانها بااستعداد هستند. تالکین به عنوان یک میانجی نمونه حتی دست به خلق کامل زبانهایی از برای خودش میزند. فرودو نیز در فراگیری زبان الفی استعداد خوبی دارد که این باعث تعجب گیلدور در کتاب میشود.
میانجیها خود را وقف هدفشان میکنند و از جان مایه میگذارند. این هدف چه رفتن به موردور و نابودی حلقه یگانه باشد، چه خلق ۰ تا ۱۰۰ دنیایی که ایدهی خودشان است. بیش از حد ایدهآلگرا و آرمانگرا بودن میانجی سبب میشود فرودو تا پای مرگ برود و تالکین بیش از نیمقرن روی جزییات داستانهایش وقت بگذارد و روی انتخاب اسم کوچکترین دریاچه و تپه و فواره و یا ترجمهی متون و اسامی به دیگر زبانها وسواس نشان دهد؛ آنقدر که دیگر عمرش کفاف ندهد.
«همه را دوست بدار، به عدهی کمی اعتماد کن و در حق هیچکس بدی نکن»
این جملهی شکسپیر که او هم میانجیست، توصیف کاملی از فرودو بگینز خودمان است که همه را دوست دارد، حتی گولوم را درک و به او محبت میکند. به کمتر کسی اعتماد میکند. تنها سم، آراگورن و گندالف اعتماد بیقید و شرط فرودو را دارند. فرودو به هیچکس بدی نمیکند. حتی در پایان مرگ گولوم نیز به دست فرودو رقم نمیخورد و گولوم خودش بر اثر چیزی که مردمان سرزمین میانه به آن شانس میگوید (که گندالف مخالف آن است) سقوط میکند! و یا سارومانی که شایر را ویران کرده و فصد کشتنش را داشت بخشوده و نمیخواهد به او آسیب برساند یا تلافیکند.
«نه سم! حتی الان هم او را نکش! صدمهای به من نزده و راستش را بخواهی اصلاً دلم نمیخواهد به این طرز فجیع بمیرد. یک زمانی بزرگ و از زمره نجیبزادگانی بود که ما نباید به خودمان جرأت می دادیم دست رویش بلند کنیم. او سقوط کرده است و دوای درد او نزد ما نیست ولی من از جانش میگذرم به این امید که این دوا را پیدا کند.»
لینک تست شخصیت شناسی MBTI که به زبان فارسی هم وجود دارد و صفحه اول نتایج آن به فارسی است. البته باقی مطالب سایت به انگلیسی در دسترس قرار دارد: https://www.16personalities.com/fa
پ.ن.
البته نتایج و خود تست جای بحث بسیار داشته که منتظر شما در بخش نظرات هستیم. حال لازم است چیزی را اضافه کنم: در سایت مذکور آرون به عنوان شخصیت میانجی طبقه بندی شده است، ولی از نظر نگارنده ما در باب شخصیت آرون که در کتاب آمده، اطلاعات کافی نداریم و احتمالاً این انتخاب براساس شخصیت نمایش داده شده از وی در سهگانه جکسون بوده که حق مطلب را ادا نمیکند.
عالی بود واقعاً، دست نویسنده هم درد نکنه. تو تست که رده Logician (INTP) شدم. فرای انتظاراتم بود. :))
عجیبه من رو گفتش مجادلهگر :دی
حالا خوبه کلا به یه نفر پریدم این چند وقتا اونم تو گروه :دی
مرسی سرکار خانم اقدم 🙂
وکیل مدافع شیطان هم تازه بهم گفت :دی
شاهکار های تالکین بینظیر و ستودنی است ،این جهان فانی دیگر هیچگاه چنین آثار فاخری نخواهد به چشم دید ….
عالی🍃