باراد-دور (برج تاریک سائورون)

«بارو برفراز بارو، سیاه، بی‌اندازه مستحکم، کوهی از آهن، دروازه‌ای از فولاد، برجی خارواش: باراد-دور، قلعۀ سائورون.»

یاران حلقه، کتاب دوم، فصل ۱۰

پراکنده شدن یاران

دژ پرصلابت و پُرسایۀ سائورون در دوران دوم و سوم.

اولین بنای باراد-دور :

هنگامیکه سائورون برای اولین بار به موردور (سرزمین سیاه) آمد ساخت باراد-دور شش صد سال به طول انجامید. دیری نپایید که تار-میناستیر از اهالی نومه‌نور یک ناوگان جنگی به سرزمین میانه فرستاد و افراد سائورون را به سرزمین‌های غربی که در آن ایام در آنجا پرسه می‌زدند، عقب راند. با این وجود اهالی نومه‌نور نتوانستند به باراد-دور نزدیک شوند. با این حال سائورون توانست نیروهایش را متمرکز کند و آنها را تا شرق توسعه دهد.

سائورون در دوران دوم از سال ۳۲۶۲ برج تاریکی را ترک کرد تا با سپاه عظیم آر-فارازون به نومه‌نور برود. او پس از سقوط نومه‌نور در دوران دوم از سال ۳۳۱۹ به باراد-دور بازگشت. آخرین اتحاد در دوران دوم از سال ۳۴۳۴ موجب گردید که باراد-دور به محاصره درآید و برج سیاه توسط نیروهای الندیل و گیل-گالاد اشغال و ویران گردید که هردوی آنها در دوران دوم از سال ۳۴۴۱ در محاصره به هلاکت رسیدند. گرچه باراد-دور ویران گردید ولی پایه‌های استحکامات آن برجای ماند.

دومین بنای باراد-دور :

سائورون بخش اعظم دوران سوم را بیرون از موردور به سر می‌برد و این سرزمین را نزگول به نیابت از وی اداره می‌کردند. فرمانروای تاریکی دول گولدور در جنوب سیاه‌یشه را برای اقامت برگزیده بود. در دوران سوم شورای سپید (شورای خردمندان) نیروهایش را برای دفع او روانه جنگل سیاه کرد و او بار دیگر به موردور عقب نشینی کرد. او در آنجا برج سیاه را از نو ساخت. با فرض اینکه ساخت برج سیاه در ابتدا حدود شش صد سال طول کشیده باشد ولی به نظر می‌رسد که ساخت مجدد آن به طرز شگفت آوری بیش از چندین دهه طول نکشیده باشد. این مطلب را چنین می‌توان توجیه نمود که پایه های برج با یاری گرفتن از نیروی حلقه درگورگوروت بر جای خود باقی مانده بود و برج جدید بر روی آن بنا شد.

باراد-دور تا آنجا که می‌شد به کمک نیروی شخصی سائورون و با استفاده از سنگ و ساروج ساخته شد و هنگامیکه یگانه حلقه در اوردوروین نابود شد نیروی سائورون هم از بین رفت و برج برای همیشه ویران گشت.

سیمای باراد-دور :

جامع‌ترین توصیفی که در مورد باراد-دور در اختیار داریم همان نقل‌قولیست که در ابتدای این مطلب آورده شده است. می‌دانیم که در آن زمان باراد-دور عمدتاً از فلز ساخته شده بود و رنگ آن سیاه بود. واژۀ «خارواش» بیشتر برای الماس به کار می‌رود و تصورش بسیار سخت است که سائورون برجی از الماس ساخته باشد و به دژ سیاه خود افزوده باشد. در این مضمون «خارواش» بیشتر معنای «جسم سخت و محکم» را به ذهن متبادر می‌سازد.

از دروازه پولادین برج، گذرگاهی کشیده شده بود که از روی پل بزرگ می‌گذشت و به دشت گورگوروت منتهی می‌شد. ما همچنین می‌دانیم که گدازه‌های آتشفشان کوه هلاکت از طریق کانال‌هایی به عقب باز می‌گشت و پس از عبور از دشت مزبور به باراد-دور می‌رسید.

تالکین احتمالاً از روی عمد جزئیات ساخت برج را به صورت مبهم رها کرده است. از آنجا که این برج زیرسایه‌ای از ابر پنهان بود و همیشه تاریک بود. تنها شخصیت‌هایی که در کتاب ارباب حلقه‌ها به طور واقعی توانسته اند باراد-دور را ببینند، فرودو و سام بوده‌اند که در هنکام سفر به کوه هلاکت آنجا را دیده‌اند. «…… کنگره‌های بی‌روح و تاج آهنین فراز برج باراد-دور، چونان سیاهی پدیدار گشت، سیاه‌تر و تاریک‌تر از انبوه سایه‌هایی که در میان آن ایستاده بودیم …» (ارباب حلقه‌ها، بازگشت شاه، کتاب ششم فصل سوم: کوه هلاکت)

به نظر می‌رسد که بالاترین بخش برج باراد-دور محل سکونت سائورون بوده است. دست‌کم پنجرۀ چشم که گفته می‌شد سائورون از آنجا سرزمین میانه را زیر نظر می‌گرفت در آنجا قرار داشت.

لازم به ذکر است که در کتاب‌های تالکین سائورون هرگز به صورت یک چشم آتشین بزرگ بر فراز باراد-دور نبوده است. برای اطلاعات بیشتر اینجا را بخوانید.