از القاب معمول والار – چهارده باشنده قدرتمند که قبل از جهان وجود داشتند – و برای هدایت و سامان جهان، آن زمان که هست شد، در آن فرود آمدند. آنان در ابتدا در جزیرهای به نام آلمارن در سرزمین میانه مسکن داشتند، اما پس از آن که ملکور در صدد انتقام جوییاش آن منزلگاه را ویران ساخت، به آمان در غرب کوچیدند.
آنان در آمان سرزمینی از برای خودشان به نام والینور مهیا کردند و شهری به نام والمار ساختند. فراسوی دروازههای والمار ماهاناکسار بود، حلقه داوری که والار آنجا بر تختهایشان برای انجمن ساختن جلوس میکردند، و بدین ترتیب براستی خداوندگاران غرب شدند. آن جا آنان دو درخت والینور را پروراندند، و برای سالیانی، تا هنگام تاریک شدن سرزمینشان، بر آن حکم راندند.
وقتی که الفها در سرزمین میانه بیدار شدند، والار بر آن شدند که آنان را راهنمایی کنند، و بسیاری از آنان را برای مسکن گزیدن به غرب بیاورند. به سبب دسیسهها و مکرهای ملکور، بسیاری از این الفها شورش و خودشان را تبعید کردند. پس از این زمان، والار انتخاب کردند که نقش مستقیم اندکی در زندگی سرزمین میانه ایفا کنند، گر چه به سبب متقاعدسازی ائارندیل در انتهای دوران نخست، آنان ارتشی به شمال سرزمین میانه گسیل کردند که عاقبت ملکور را در هم شکست.
پس از آن، خداوندگاران غرب دخالت اندکی در قلمروی بیرونیشان کردند. وقتی حسادتِ قدرت و فناناپذیری خداوندگاران، نومهنوریها را وادار کرد تا تعدیای نومیدانه به قصد والینور انجام دهند، غرب به کلی از جهان خارج شد، و برای دریانوردان فانی غیر قابل دسترسی گردید. پس از این زمان خداوندگاران تقریبا به طور کامل از سرزمین میانه دور شدند، گر چه منزلگاههایش هنوز گاهگاهی یاریشان را خواستار بود.