هابيت: ترجمه فرزاد فربد

[مهمان]

سلام. ديشب كتاب هابيت با ترجمه آقای فرزاد فربد (انتشارات كتاب پنجره) به دستم رسيد. البته من ترجمه آقای عليزاده رو ميخواستم، ولی قسمت بوده شايد :دی

اينجا بگيد كه چه كسايی اين ترجمه رو خوندن و چه نظری دارن. من خودم چندصفحه اولش رو يه نگاهی انداختم؛ درمقايسه با ترجمه آقای عليزاده هيچ بود، ولی در جايگاه خودش خوب بود. اسم ها رو تا جايی كه من خوندم، شصت هفتاد درصدش رو درست ترجمه كرده بود؛ ولی اشكالاتی هم داشت. مثلاً: "بامبر"، "الراند"، "كوه های مه گرفته" كه البته بعضی هاشون از مهارت اندک در حرفه ترجمه نشأت ميگيرن، مثل همين "كوه های مه گرفته" يا "اوكن شيلد". (كه ميتونست "سپربلوط" ترجمه اش كنه.)

از لحاظ ادبی و نگارشی هم قابل قبول بود؛ ولی هنوز جای كار داره. مثلاً من چندتيكه از متن آقای عليزاده و آقای فربد رو با هم مقايسه كردم:

((عليزاده)):

روزی روزگاری يک هابيت در سوراخی توی زمين زندگی ميكرد. نه از آن سوراخ های كثيف و نمور كه پر از دم كرم است و بوی لجن ميدهد، و باز نه از آن سوراخ های خشک و خالی و شنی كه تويش جايی برای نشستن و چيزی برای خوردن پيدا نميشود. سوراخ، از آن سوراخ های هابيتی بود، و اين يعنی آسايش.

((فربد)):

در حفره ای توی زمين هابيتی زندگی ميكرد. اين حفره نه كثيف، مرطوب و نامطبوع بود، و نه پر از سر كرم های خاكی و بوی نا؛ اما حفره ای خشک، لخت و ماسه ای هم نبود كه نتوان جايی برای نشستن پيدا كرد يا غذايی خورد: حفره يک هابيت بود و اين يعنی راحتی.

******************************************

((عليزاده)):

فكرش را بكن؛ آنقدر زنده ماندم و ديدم كه پسر بلادونا توک چپ و راست روز خوش می بندد به نافم، انگار كه من آمده ام جلوی در خانه اش دكمه بفروشم!

((فربد)):

اگر بخواهم به اميد صبح به خير گفتن پسر بلادونا توک زنده باشم، انگار كه دكمه فروش دوره گردم!

******************************************

((عليزاده)):

در آن سوی سرمای كوه های مه آلود/ به سوی دخمه های عميق و مغاره های كهن

رهسپاريم پيش از دميدن صبح/ به جستجوی زر افسون شده و رنگ پريده

...

درختان كاج بر بلندی زار می زدند/ باد شبانه زوزه می كشيد

آتش سرخ بود، و شعله كشان گسترش می يافت/ و درختان به سان مشعل های فروزان بودند

((فربد)):

بر آن كوه های سرد و مه گرفته ی دور/ در سردابه های عميق و غارهای كهن

بايد رفت پيش از شروع روز/ تا طلای زرد طلسم شده را يافت

كاج ها در ارتفاع نعره می زدند/ بادها در شب زوزه می كشيدند

آتش سرخ بود، به هرسو زبانه می كشيد/ درختان مثل مشعل با نور شعله ور ميشدند

من كه مجبورم با همين كتاب سر كنم؛ ولی فقط به همين راضی نميشم و مال آقای عليزاده رو هم حتماً ميخونم.

اگه ميشه فقط يه خرده به من انرژی بديد تا قبل از تموم كردن كتاب، سكته نزنم. :دی

ویرایش شده در مارس 19, 2013 توسط گندالف ‌سفید

[Light king 462]

ترجمه جناب علیزاده یه چیز دیگست

نه ؟

دلنشین و واضح

ویرایش شده در فوریه 2, 2013 توسط Light king

[تضاد 1,867]

نمیشه بگی ترجمه ی فربد «ایراد» ترجمه ای داره. چند جایی سوتی داده ولی کدوم مترجمی موقع کار ناشناخته سوتی نمیده؟ مثلاً خود «سپر بلوط» که شما اشاره کردی رو نمونه بگیریم. آقای علیزاده هم به هر دو شکل آوردن. هم «سپر بلوط» هم «اوکن شیلد». البته نه در هابیت، نه لوتر. اینه که خیلی ناراحت نباشین. من خودم اگر جیبم اجازه بده برای مسائل آموزشی دوست دارم هابیت فربد رو کامل بخونم و مقابله کنم. حالا شما این بخت دارین. استفاده کنین :ymapplause:

[hamid stormcrow 5,052]

استاد نگزان جیب نباش قیمتش از هابیت روزنه کمتره اگه مسیرت سمت پارک ملت می خوره کتابفروشی سینما ملت داره

[Tulkas Astaldo 1,579]

مسلمه که ترجمه علیزاده میجربه به ترجمه فربد.اما این هم نه به دلیل ناآشنایی فربد به امر ترجمه(جوری که گندالف گفت) و نه به علت مهارت علیزاده ست.صرفا انتخاب لغات مناسبتری رو شاید تو ترجمه علیزاده بشه دید.هر چند که یادمه قبلا توی یک بحث،در مورد اشتباهات ترجمه علیزاده هم بحث شده بود . ترجمه فربد از لحاظ وفاداری به متن ترجمه بهتریست.(لطفا ازش مثال نخواهید که فی الواقع یادم نیست و موضوع به سالیان دور برمیگرده)بنده هر دو مترجم رو از نزدیک میشناسم و باهاشون همکلام بودم.این تفاوت ترجمه به علت تفاوت در حتی سبک کلامی دو فرد هم هست.

به فرض برای ترجمه کتاب های ونه گات همه ما علی اصغر بهرامی رو میشناسیم و قبول داریم.اما در ترجمه مرد بیوطن میبینیم که حسین شهرابی به عنوان مترجمی بسیار جوان تر از لحاظ سنی،بسیار پخته تر از بهرامی ترجمه میکنه.

غرض اینکه ترجمه فربد هم از جهاتی دلنشین و بعضا صحیح تر از علیزاده هست.(نه در جمیع جهات)

پی نوشت: غلط های املایی در صورت وجود رو به حساب بدون عینک و با چشمانی تقریبا بسته تایپ کردنم بگذارید.با تشکر

[Reza_7 22]

منم هابیت رو با ترجمه فربد خوندم، درکل بنظرم ترجمه خوبیه البته ترجمه علیزاده رو هنوز نخوندم، شاید در مقایسه با علیزاده ضعیف تر باشه!

این قسمت صحبت کردن ترول ها تو ترجمه فربد خیلی جالب بود :D نمیدونم با ترجمه علیزاده چجوری ترجمه شده :-?

----------------------------------------------------------

...

ویلیام گفت: «بیچاله پدل سوخته فسقلی.» او تا آنجا که جا داشت شام خورده بود؛ کلی هم آبجو روی آن خورده بود. «بیچاره پدل سوخته فسقلی! ولش کنیم بله!»

برت گفت: «تا وقتی که نگوید "یک عالمه" و "نه اصلاً"، یعنی چه نمی ذالم بِلِه. نمی خواهم توی خواب سَلَم لا بِـبُـلَـن. انگشت های پایش لا لوی آتش بگیل تا اقلال کند.»

ویلیام گفت: «من که نمی خولمش. من فقط دستگیلش کَـلدم.»

برت گفت: «همانطور که که املوز صبح بهت گفتم تو فقط یک خنگ خیکی هستی.»

...

[Elrond 640]

اینم این قسمت از هابیت با ترجمه ی علیزاده برای مقایسه :

ویلیام گفت : " طفلک حرومزاده ! " تا خرخره شام خورده بود ؛ همین طور هم یک عالمه آبجو . " طفلک حرومزاده ! ولش کن بره ! "

برت گفت : " تا نگه منظورش چی بود که گفت خیلی و بعد نه ، اصلا ولش نمی کنم . دلم نمی خواد وقتی خوابیدم ، بیان سرمو خرت گوش تا گوش ببرن ! انگشتای پاشو می ذارم تو آتیش تا زبونش واشه ! "

ویلیام گفت : " مگه می ذارم . هر جور نگاه کنی خودم گرفتمش . "

برت گفت : " ویلیام تو یه خیکی احمقی ، اینو عصرم بهت گفته بودم . "

[CelebAlph 654]

من هابیت فرزاد فربد رو دارم کلن کتاب های ترجمه فربد رو زیاد خوندم و به نظرم یکی از بهترین مترجم های ایرانه. شاید اشنایی بیشتر علیزاده با دنیای تالکین باعث شده که واژگان مناسب تری رو در جاهایی به کار برده ولی من هر دو رو خوندم و بعد رفتم کتاب فربد رو خریدم :-?) قسمت ترول هاش بی نظیر بود کلن خیلی کتابشو دوست دارم این تفاوت ها بین ترجمه ها هم ضعف و قوت نداره سلیقه ایه همون جور که من از فربد بیشتر خوشم اومد یکی دیگه از ترجمه علیزاده بیشتر خوشش اومده خوب سلیقه است دیگه :D

[سیه تیغ 763]

به نظر من كلا ترجمه فربد بهتره. ترجمه آقاي عليزاده اسامي دوارف هارو كه همشون زبان هاي نورسه اشتباه تلفظ كرده . مثلا دين رو نوشته داين .

[الوه 8,414]

به نظر من كلا ترجمه فربد بهتره. ترجمه آقاي عليزاده اسامي دوارف هارو كه همشون زبان هاي نورسه اشتباه تلفظ كرده . مثلا دين رو نوشته داين .

نه، اشتباه نیست

داین پا آهنین به این صورت نوشته میشه: Dáin II Ironfoot

اما دین Dean نیست (میشه دواین هم خوندش به نوعی، اما داین بهتره)

این میشه مشکل رسم الخط و مشکلات ترجمه و انتقال آواها از زبانی به زبان دیگه که خود علیزاده در موردشون توضیح داده... (+ خود این کلمه مشکل داره)

اینم توضیح:

Tolkien doesn't give more than brief notes on the pronunciation of Dwarf names, and certainly nothing that would help with 'Dáin'. If the name were ٍElwish, it would be pronounced 'dine', but as it follows the form of Old Norse, this is not likely to apply. The use of a long á suggests that something like 'dawin' might be a possibility, but given the lack of direct evidence, the more natural 'dayn' is as good an alternative as any

[the LORD of the RINGS... 1,878]

به نظر من كلا ترجمه فربد بهتره. ترجمه آقاي عليزاده اسامي دوارف هارو كه همشون زبان هاي نورسه اشتباه تلفظ كرده . مثلا دين رو نوشته داين .

من با اين نظر 100% مخالفم.من خودم ترجمه هردو مترجم رو دارم و به نظرم ترجمه هابيت عليزاده به نسبت فربد بسيار شيواتر و دلچسب تره و دليلشم شناختيه كه رضا عليزاده از دنياي تالكين و اون حال و هوا و فضاسازيه ايشون داره.و اون تامل و تفكري كه نسبت به دنياي تالكين و نوشته هاش داره باعث شده تا بتونه به بهترين نحوي كه ميشه اون حسي كه تالكين ميخواد رو به خواننده منتقل كنه.البته ترجمه هاي رضا عليزاده هم 100% خالي از اشكال نيست كه اين هم بلطبع ميتونم بگم طبيعيه ولي خب در كمترين سطح هستش و در موردش هم در خود سايت آردا قبلا صحبت شده.ولي در مجموع به نظرم به خاطر علاقه و شتاخت بيشتر عليزاده نسبت به دنياي تالكين و همچنين حساسيت ايشون در ترجمشون به نظرم ترجمه عليزاده برتر و بسيار شيواتره

ویرایش شده در آوریل 11, 2013 توسط the LORD of the RINGS...

[رضائی.استل 3,749]

آقای فربد یه خورده یه جاهایی رو بد ترجمه کرده و این یه خورده درک و منظور نویسنده رو سخت کرده. البته این ترجمه ها یه خورده تحت اللفظی تر هستن. مثلا این دو تا ترجمه رو با هم مقایسه کنید: ( البته من متن اصلی رو ندارم) :

******************************************

((عليزاده)):

فكرش را بكن؛ آنقدر زنده ماندم و ديدم كه پسر بلادونا توک چپ و راست روز خوش می بندد به نافم، انگار كه من آمده ام جلوی در خانه اش دكمه بفروشم!

((فربد)):

اگر بخواهم به اميد صبح به خير گفتن پسر بلادونا توک زنده باشم، انگار كه دكمه فروش دوره گردم!

((عليزاده)):

در آن سوی سرمای كوه های مه آلود/ به سوی دخمه های عميق و مغاره های كهن

رهسپاريم پيش از دميدن صبح/ به جستجوی زر افسون شده و رنگ پريده

...

درختان كاج بر بلندی زار می زدند/ باد شبانه زوزه می كشيد

آتش سرخ بود، و شعله كشان گسترش می يافت/ و درختان به سان مشعل های فروزان بودند

((فربد)):

بر آن كوه های سرد و مه گرفته ی دور/ در سردابه های عميق و غارهای كهن

بايد رفت پيش از شروع روز/ تا طلای زرد طلسم شده را يافت

كاج ها در ارتفاع نعره می زدند/ بادها در شب زوزه می كشيدند

آتش سرخ بود، به هرسو زبانه می كشيد/ درختان مثل مشعل با نور شعله ور ميشدند

منظور من این نیست که ترجمه های آقای فربد اشتباه هستن اما ترجمه های آقای علیزاده گویاتر هستن و منظور متن رو به خواننده بهتر انتقال میدن.

ویرایش شده در آوریل 13, 2013 توسط رضائی.استل

[سیه تیغ 763]

اما دین Dean نیست (میشه دواین هم خوندش به نوعی، اما داین بهتره)

دین مثل کلمه دین در فارسی که نه بلکه Dain مثل دین توماس در هری پاتر .

این هم حرف بنده نیست ، حرف یه بنده خداییه که تحقیقات زبان شناختی در باب زبان های نورس و ریشه های زبان نورسی داشت . اسم تمام دوارف ها به این زبانه ، ولی آقای علیزاده انگار با قواعد تلفظ الفی ترجمه کردن .

الله اعلم !

ویرایش شده در آوریل 13, 2013 توسط سیه تیغ

[الوه 8,414]

دین مثل کلمه دین در فارسی که نه بلکه Dain مثل دین توماس در هری پاتر .

این هم حرف بنده نیست ، حرف یه بنده خداییه که تحقیقات زبان شناختی در باب زبان های نورس و ریشه های زبان نورسی داشت . اسم تمام دوارف ها به این زبانه ، ولی آقای علیزاده انگار با قواعد تلفظ الفی ترجمه کردن .

الله اعلم !

اون تکه رو نخوندیا :دی

Tolkien doesn't give more than brief notes on the pronunciation of Dwarf names, and certainly nothing that would help with 'Dáin'. If the name were ٍElwish, it would be pronounced 'dine', but as it follows the form of Old Norse, this is not likely to apply. The use of a long á suggests that something like 'dawin' might be a possibility, but given the lack of direct evidence, the more natural 'dayn' is as good an alternative as any

اینم حرف بنده نیست

حرف دانشنامه هستش :دی

[سیه تیغ 763]

اون تکه رو نخوندیا :دی

اینم حرف بنده نیست

حرف دانشنامه هستش :دی

دلیل 1- در فیلم هابیت ، همواره اسم" دین=DAIN" و" ترین=THRAIN " اینطور تلفظ میشه . دیوید سالو ، مشاور زبان شناسی هابیت و لوتر ، زبان شناس خبره ای هستش و اگر تلفظ های بنده و جناب فربد غلط بود ، توی فیلم مطمئنا ایشون به اینطو تلظ ایراد میگرفت.

دلیل 2- تالکین در تلفظ این اسامی ، از نورس واقعی استفاده نکرده ، بلکه از فرمی نزدیک به نورس و شبیه تر به سیستم آوایی زبان انگلیسی مدرن استفاده کرده به نام "Anglicized form" که در زبان روهیریک هم چنین چیزی هستش . مثل "دون هارو" روهیریک که در انگلیسی قدیم هم بوده "دان هاروگ" . تالکین دان هاروگ رو آنجلکایزد کرده که شده "تپه صومعه " یا همون "دون هارو" . تلفظ دین هم بنابر همین دلیل مثل "again" اگین در انگلیسیه . دین ، آنجلیکایزد DAWIN هستش .

[رضائی.استل 3,749]

الآن یه سوال برام پیش اومد که یه خورده به این تاپیک مربوط میشه:

چرا دیوید سالو تلفظ های درست گوندور، کازاد دوم، سمی گال، گَندَلف، بورومیر و ... رو توی فیلم لوتر اعمال نکرد؟

[3DMahdi 14,529]

به تلفظهای فیلم اعتماد نکنید. تلفظهای فیلم تلفظ انگلیسی شده است نه تلفظ صحیح خود زبانها. حداقل ضمیمه های ارباب حلقه ها و نوارهای صوتی که از تالکین به جا مونده اینو نشون میده.

[سیه تیغ 763]

خب دلیل دومم رو چی میگین ؟ :دی

[3DMahdi 14,529]

دلیل دومتون تنها محدود به زبان روهیریش هست. نمیشه اونو به خوزدول، کوئنیا و سیندارین بست داد. زبان و اسامی مردم روهان از انگلیسی قدیم الهام گرفته شده اما بقیه زبانهای تالکین اینجوری نیست.

[سیه تیغ 763]

بنده عرض كردم كه : اسامي دوارف ها اختراع تالكين و به زبان هاي خوزدول يا الفي نيست . و بر طبق پژوهش هاي بنده ، دليل دومم با توضيحات قبلي بنده بي برو برگرد صحيحه.

اگه ميخوايد اين نظر رو رد كنيد ، دليل بياريد كه از چه رو ميگيد كه دليل دوم فقط واسه روهيريكه؟ من حتي گفتم كه " مثل دون هارو" در روهيريك . اسامي دوارف ها آنجليكايزد شده ست. اگه دليل داريد نيست، بفرماييد.

[3DMahdi 14,529]

شما دو مورد رو دارید با هم قاطی میکنید. من میدونم که اسامی دورفها رو خود تالکین اختراع نکرده، این اسامی از افسانه های نورسی گرفته شده. اگه پاورقی های زندگی نامه دورفها در این صفحه رو ببینید در مورد اسامی هر کدوم از دورفها توضیح داده شده:

https://arda.ir/hobbit-section

این اسامی(که Dain هم جزوشون هست) اکثرا از افسانه Voluspa گرفته شدن. این یه افسانه خیلی قدیمی اسکاندیناوی هست و من نمیدونم چطور این اسامی که توی این افسانه اسکاندیناوی اومده باید انگلیسی تلفظ بشن! شما بر چه اساسی میگید این "نورس واقعی" نیست؟

دون هارو هم که ربطی به این مورد نداره. اون کلمه روهیریش هست نه خوزدول.

تالکین برای روهیریش از انگلیسی قدیمی و برای خوزدول از نورسی استفاده کرده اما شما بدون سند و تنها بر اساس پژوهشهای خودتون(که چیزی رو ازش به ما نشون نمیدید) این دو رو یکی میگیرید و ادعا میکنید "بی برو برگرد درسته"!

بنابراین نمیشه dain رو مثل again تلفظ کرد. این نوع تلفظ هیچ سندیتی نداره.

[سیه تیغ 763]

خيلي خب. بنابر اينكه بنده در اين ورطه امتحانات دارم كتلت (!) ميشم، انشاالله در فرصتي مناسب سندها و مداركم رو رو خواهم كرد.

علي الحساب اين بحث رو رها ميكنيم و به دين و داين نميپردازيم!

[Reza 5]

سلام

هابیت با ترجمه رضا علیزاده به نظرم بهتر باشه

من تازه کتاب هابیت با ترجمه رضا علیزاده رو خریدم(و خیلی ممنونم از سایت arda چون اگه این سایت نبود من اصلا نمیدونستم که این کتاب ها ترجمه شده)

یک خبر هم میخواستم بدم که توی مقدمه امسال اینو نوشته:

"در چاپ فعلی خطاهای متعددی جزیی را مه غالبا خوانندگان متذکر شده بودند اصلاح کردیم.برای مثال صفحه ی 38 و 85 اکنون مطابق با نوشته های رون در نقشه ترور است.مهمتر از همه موضوع فصل پنجم است.در این فصل پایان واقعی بازی معما اینک همانگونه که بیلبو سرانجام آنرا(تحت فشار)برای گندالف فاش گفت،مطابق کتاب سرخ و به جای روایتی که بیلبو نخست برای دوستان خود تعریف و عملا در خاطراتش ثبت کرد،نقل شده است"

[3DMahdi 14,529]

این مقدمه خود تالکینه که در ابتدای ویرایش دوم کتاب هابیت نوشته بود. ربطی به ترجمه علیزاده نداره

[golnoush 10]

این تاپیک رو دیدم و تجربه ی خرید این کتاب برام تداعی شد . من یادمه هابیت ترجمه ی آقای فربد رو سال 84 از نمایشگاه کتاب خریدم . الانم کنارمه , خود آقای فربد هم اونجا بودن و برام امضاش کردن . مثه یه میراث با ارزش مثه باقیه ی آثار دنیای تالکین ازش نگهداری میکنم . درسته که انکار نمیکنم که خودم هم عاشق ترجمه های آقای علیزاده هستم و ترجمه های ایشون رو ترجیح میدم اما در کنارش با این کتاب ترجمه ی آقای فربد هم خیلی خاطره دارم و در نوع خودش خیلی باهاش ارتباط برقرار کردم . به هر شکل آقای فربد از مترجمین توانمند کشورمون هستن و من بهشون بابت ترجمه ی این کتاب تبریک میگم . به شخصه خیلی لذت بردم , ممنون آقای فربد عزیز :Ring: